interviews n.a.v. DOEK!

• interview met Maria Goos over DOEK!, in het AD, 2 oktober 2010, door Dijlan van Vlimmeren
• Maria Goos interviewt Maria Goos, Zin, 9 september 2010
• interview met Maria Goos, Peter Blok en Loes Luca over DOEK!, de Volkskrant, 27 augustus 2010, door Hein Janssen
• "Geen stress meer, nooit meer", juli/augustus 2010, interview in OPZIJ door Femke van Wiggen
• interview met Peter Blok en Loes Luca na afloop van een try-out, juli 2010, door Mieke Keller

Interview met Maria Goos gepubliceerd in het AD op zaterdag 2 oktober 2010

Doek valt voor bezonken acteur

In het tragikomische toneelstuk DOEK! is het einde verhaal voor Richard van Berkhove, een bon vivant die niet van de fles kan afblijven. 'Ik heb ooit verkering gehad met een type à la Richard. Met zo'n man moet je niet oud willen worden,' vindt scenarioschrijfster Maria Goos.

door Dijlan van Vlimmeren

De afgelopen 25 jaar zijn ze er heel wat toneelstukken, films en televisieseries uit haar pen gevloeid. Pleidooi, Oud Geld, De Geschiedenis van de familie Avenier, Cloaca. Nooit was scenarioschrijfster Maria Goos (54) helemaal tevreden. „De dialogen en de karakters klopten steevast, op de structuur was altijd wel wat aan te merken. Juist op de structuur van DOEK! ben ik ontiegelijk trots. De vertelling is niet lineair, niet chronologisch. De tekst springt heen en weer, de lijnen lopen dwars door elkaar. Toch zijn die helder. Origineel bovendien."

Het publiek moet een minuut of tien wachten op die helderheid. In de openingsscène van het tragikomische toneelstuk DOEK! wordt het nog op het verkeerde been gezet. …Ik heb tijdens de try-outs verschillende bezoekers horen zeggen dat ze aanvankelijk dachten dat Loes Luca niet goed in vorm was." Het tegendeel is waar. De actrice speelt in DOEK! juist de sterren van de hemel, ze speelt dat ze niet kan spelen.

In deze scène ergert bon vivant Richard van Berkhove (Peter Blok), fulltime beschonken, zich groen en geel aan de derderangs actrice Jojanneke Iependijk (Loes Luca). Ze wil pauzeren om haar hond uit te laten, hij heeft geen tijd te verliezen. Haast is immers geboden; de voorstelling gaat over enkele dagen in première. Nadat de ene na de andere actrice bedankte voor de samenwerking met Richard van Berkhove is de werkloze Jojanneke Iependijk van stal gehaald. Zij moet in allerijl de tekst van buiten leren. Totdat Jojanneke Iependijk inziet dat ze niet door Richard is benaderd vanwege haar kwaliteiten maar omdat andere actrices of waren afgehaakt of bezet waren. Richard heeft nog één troef achter de hand. Deze vrouw moet de productie redden en voorkomen dat het doek voor hem valt.

LIEFDESRELATIE
Deze vrouw is Lies Oorthuizen (eveneens gespeeld door Loes Luca). Lies en Richard speelden twintig jaar geleden de zalen plat. „Ze waren in die tijd onaangepast, onmatig en heftig in alles. Samen konden ze de wereld aan. Ooit hebben ze een keer seks met elkaar gehad, maar van een serieuze liefdesrelatie was geen sprake. Voor Lies was Richard de liefde van haar leven, hij hoefde maar met zijn vingers te knippers en zij stond klaar. Richard heeft zich nooit echter aan haar willen binden. Ik heb mijn personages bewust Lies en Rich genoemd. Hun relatie doet me denken aan het stormachtige huwelijk tussen Liz Taylor en Richard Burton." Lies Oorthuizen heeft inmiddels afstand gedaan van die wilde tijd. Getrouwd met een gynaecoloog en kunstverzamelaar leidt ze een teruggetrokken leven in Zuid-Frankrijk. „Nu het te laat is, komt hij erachter dat ze meer voor hem betekende dan dat hij altijd heeft willen toegeven." Zijn laatste kans niet in de goot te eindigen laat hij glippen; het ontwenningsmiddel Refusal dat Lies hem dwingt in te nemen wijst hij van de hand. Richards grootste liefde is de drank. Maria Goos: „Ik heb ooit verkering gehad met een soort Richard. Hij kon ook niet van de fles afblijven. Met zo'n man heb je nooit een saai moment. Maar oud moet je er niet mee willen worden; je doet er uiteindelijk jezelf mee te kort. Een relatie met zo'n man sloopt je op den duur. Maar liever dit soort mannen dan zij die op hun zestiende al hun leven hebben uitgestippeld. Mannen die denken dat ze alles in het leven onder controle hebben, zijn niet te harden. Ik doe het af en toe nog wel eens, een avondje onmatig drinken. Laatst ben ik na zo'n avondje van mijn fiets gevallen. Ik verrekte mijn knie, kon een tijdje niet sporten. Soit!"

KIND
De vertolker van Richard, Peter Blok, is haar echtgenoot. „In dergelijke rollen, in de ironie, is hij een meester." Maria Goos heeft recht van spreken: „Ik ben op niemand zo kritisch als op hem. Ik ben zo kritisch op hem dat het bijna niet meer fair is. Vanaf de toneelschool heb ik alles van hem gezien, ik ken zijn spel door en door."

Peter en Loes zijn op toneel aan elkaar gewaagd, vindt ze. „De eerste keer dat ik hen samen zag, was in Een goed hoofd, een stuk van Judith Herzberg. Peter zat toen in een diepe depressie. Na de première van Een goed hoofd brak er iets bij hem open. Ik mocht hem weer aanraken. In die euforie is mijn jongste kind verwekt. De première was op 6 september 1991, op 6 juni 1992 werd onze dochter geboren. Geloof niet dat Loes dit weet. Moet haar toch nog eens een keer bedanken."


→ DOEK!