Loes luca in de voorstelling van haar leven (letterlijk!)

Gepubliceerd in de rubriek Powervrouwen van het tijdschrift Nouveau, 10 maart 2022. (www.nouveau.nl)

Over haar dementerende moeder: 'Het is uit liefde als ik zeg dat ik hoop dat het niet lang meer hoeft te duren.'

Mooie nieuwe glansrol voor Loes Luca, die zich de laatste jaren steeds kwetsbaarder durft op te stellen. Zo ook in 'Uit het hoofd', een inktzwarte komedie van de hand van Maria Goos. Loes Luca speelt een actrice die haar leven beschouwt, of althans wat ze zich daarvan herinnert. Maar wat is nou precies waar? Wat is er echt gebeurd en wat is gewoon een verhaal?

Omdat de actrice niet helemaal de oude meer is, stuurt de producent een jonge actrice (Kaatje Kooij) mee op tournee om haar er doorheen te slepen. In het hoofd van Loes vechten waarheid en fantasie een constante strijd om aandacht. Toch krijgt de actrice langzaam maar zeker een antwoord op de vraag wie ze daadwerkelijk is. Een vraag waarop ze helemaal geen antwoord zocht.

'Uit het Hoofd' gaat grotendeels over Luca's eigen leven. In Trouw komt ter sprake of ze nu zichzelf is of iemand speelt. "Ik gooi het sowieso graag op de lach, dat is waar. Daar gaat mijn voorstelling ook over. Op een gegeven moment zeg ik tegen mijn tegenspeelster, een jonge actrice: ‘Kom op, dit is niet leuk voor de mensen!’ ‘Moet het dan altijd leuk zijn?’ vraagt ze. ‘Ja, dat willen ze!’ ‘Hoe weet je dat?’ ‘Nou, vijftig jaar ervaring.’

Ik ben in het gewone leven ook iemand die alle bordjes in de lucht wil houden. Hoe gaat het met haar? Even een extra draai geven? O, hij is gevallen… laten liggen of weer op het stokje zetten? Dat is ergens in mijn jeugd ontstaan natuurlijk. Hoe is het anders mogelijk dat een introvert meisje zó’n drukteschopper is geworden?

Ik denk dat ik op het toneel, heel af en toe, het deksel van die beerput wel een beetje durf op te tillen. Wat er dan uit tevoorschijn komt? Ja zeg, nou, eh… verdriet. Ik wil daar niet te lang bij stil blijven staan, want ik heb een hartstikke gelukkig, rijkgevuld leven, maar als ik aan dat meisje denk, dan: poeh."

Ze heeft het ook over het verdriet, de zorg en de boosheid om haar dementerende moeder, waar ze voor zorgde tot het niet langer meer kon. En die haar confronteerde met het feit dat het leven niet maakbaar is en dat er aan die ziekte 'niets bij te sleutelen valt.'

Hoewel haar moeder inmiddels in een tehuis woont, voelt Loes nog altijd de verantwoordelijkheid voor haar. "Ik zou wel graag weer willen gaan reizen, maar dat kan niet zolang mijn moeder nog leeft. Ik moet er zijn als zij me nodig heeft – terwijl ze vaak niet eens meer weet wie ik ben. Ik zit gevangen in de Alzheimer-gevangenis. Haar dood zal mijn bevrijding zijn.

Dat klinkt vreselijk, maar ze is er in feite al jaren niet meer. Ooit was ze een keurig verzorgde vrouw, met mooie sieraden en een prachtig decolleté, lekker opgetut, alles tiptop in orde, maar nu is ze een beestje, een zichzelf bevuilend beestje. Niet gelukkig, niet ongelukkig. Niks. Leeg. Het is uit liefde als ik zeg dat ik hoop dat het niet lang meer hoeft te duren. Alleen maar liefde."